Bron: Artikel Roofs: Dak dorpshuis Zwanenburg – dak van het jaar 2019

Het nieuwe dorpshuis van Zwanenburg kun je met recht heel bijzonder noemen. Het zigzaggende dak is niet alleen fraai, maar ook functioneel. De licht tot steil hellende zadelkappen houden de bezoekers droog en warm, laten daglicht toe en zetten zonlicht om in elektriciteit. Mede vanwege de locatie, vlakbij Schiphol, werd gekozen voor een kerosine-resistente FPO dakbedekking.

De gemeente Haarlemmermeer, waartoe Zwanenburg behoort, wilde een nieuwe ontmoetingsplek creëren voor jong en oud met faciliteiten voor sport, cultuur en ontspanning. Heren 5 architecten kreeg de opdracht voor het ontwerp van het dorpshuis, dat ligt tussen een winkelplein en een park met water. Alle gebruiksruimten van het nieuwe Hart van Zwanenburg zijn zichtbaar vanuit de centrale ontvangstruimte met bar. Vanuit deze ‘binnenstraat’ met toegangen
aan de plein- en parkzijde kun je onder meer de sporthal, de bibliotheek en de biljartzaal betreden.

ESTHETIEK
De veelhoekige plattegrond en de gevarieerde dakvorm geven het dorpshuis een speels uiterlijk. Met het dak wordt verwezen naar de traditionele kapvormen uit Zwanenburg. De elf geschakelde zadelkappen van de multifunctionele accommodatie hebben verschillende hellingshoeken, van 35° tot 67°. De nokken liggen parallel in oost-westrichting en variëren in hoogte. Ter plaatse van de sporthal en de tribune reiken de zadelkappen iets hoger dan boven de andere
ruimtes, vanwege de benodigde vrije hoogte om te sporten. Aan de pleinzijde krijgt een kap een grote tekst in een afwijkende kleur: DORPSHUIS. Met de tekst wordt verwezen naar de grote boerenschuren in de Haarlemmermeerpolder, die zijn voorzien van daken met patronen of namen.

TECHNIEK
Het dak van de sporthal heeft een stalen draagconstructie met raatliggers in de nokken en goten. Daarop bevindt zich een pakket met geprofileerde staalplaten, PE folie, 142 mm PIR isolatie, 1,5 mm FPO membraan en decoratieve FPO profielen van 35 mm breed en 25 mm hoog. De combinatie van de lichtgrijze kleur en de decoratieve elementen geeft het dak een ‘zink met felsnaden’-look. Hendrikx Daksystemen kreeg de opdracht voor de uitvoering, mede vanwege de meer dan 25 jaar ervaring met het toegepaste FPO systeem: Sarnafil TS77-15. Het dakdekkersbedrijf werkt met vier man tegelijk op het dak. In totaal wordt ongeveer
3.450 m2 bedekking aangebracht: FPO met een inlage van polyestervezel en glasvezelversterking. Die inlage draagt bij aan de treksterkte en verplaatst de windbelasting naar de mechanische bevestigingen die in het dakvlak verankerd zitten. De dakbedekking wordt aan dakankers gelast met behulp van magnetische inductie. De met kunststof omhulde metalen ankers zijn aan de bovenzijde voorzien van een FPO laag. Die laag versmelt met de dakbedekking door de inductie. De decoratieve profielen worden daarna op de dakbedekking gelast.

DUURZAAMHEID
Het dorpshuis wordt met mens- en milieuvriendelijke materialen gebouwd. Gelamineerde houten spanten, die in het zicht blijven, ondersteunen het dak. De gevels die grenzen aan het park krijgen houten bekleding en de gevels aan het plein metselwerk. Aan de verblijfsruimtes, waaronder de sporthal, stelde de opdrachtgever hoge akoestische eisen. De nagalmtijd is straks korter dan de NOC-NCF eisen. De daken worden akoestisch uitgevoerd. In de cannelures van de geperforeerde geprofileerde stalen dakplaten komt geluiddempende minerale wol. Mede omdat de FPO dakbedekking chemisch resistent is tegen kerosine, koos de opdrachtgever daarvoor. Bij oplevering wordt tien jaar garantie gegeven op product en verwerking. De dakbedekking heeft een verwachte levensduur
van meer dan 40 jaar. De dakdekker adviseert om minimaal twee keer per jaar de goten schoon te maken ter voorkoming van verstopping in de afvoeren, ook omdat er veel loofbomen rondom het gebouw staan. Het zeer goed geïsoleerde dak met een Rc van 6,0 W/m2K wordt voor ongeveer de helft voorzien van zonnepanelen, wat het gebouw zelfvoorzienend maakt. De opgewekte elektriciteit wordt teruggeleverd aan het net of direct gebruikt. Bijvoorbeeld voor het koelen of verwarmen van de vloeren met behulp van een warmtepomp. De zonnepanelen komen op de zuidelijke zijden van de dakkappen.

VEILIGHEID
Sarnafil dakbedekking wordt meestal aangebracht op platte tot licht hellende daken. In Zwanenburg zijn de daken niet alleen steil, tot 67°, maar ook hoog, tot 10 meter. De steile daken maken het gebruik van een lasautomaat onmogelijk. Alle verbindingen tussen de stroken dakbedekking worden handmatig gelast, wat extra mankracht vergt. Om veilig en efficiënt te werken gebruiken dakdekkers  speciale, op maat gemaakte ladders. Die ladders zijn voorzien  van aangelaste beugels met rolvoorziening, waardoor het dakvlak goed bewerkt kan worden zonder schade te veroorzaken of te vallen. Voor alle werkzaamheden
boven de eigen lengte van een dakdekker gebruiken zij de speciale ladders. Voor het veilig betreden van het dak staan rondom steigers, die waar nodig voorzien zijn van vangnetten. Bij een verwachte weerverwachting boven de 30° Celsius hanteren de dakdekkers een tropenrooster. De werkperiode is dan vervroegd naar 6.00 tot 14.00 uur. Daarnaast wijst de bedrijfsleider de vakmensen erop om extra te drinken.

SAMENWERKING
Veel bouwmateriaal en materieel wordt omhoog getransporteerd met een torenkraan. Het dakje van de toren wordt geheel op maaiveldniveau geprefabriceerd en naar boven gehesen. Vanwege de beperkte bereikbaarheid van de toren viel de beslissing daarop. Deze prefab kap bestaat uit een stalen frame en het dakpakket. Uiteraard vindt deze operatie plaats in overleg met de aannemer die de kraanplanning maakt. De complexiteit en de steilheid van de daken maakte het inschatten van het aantal benodigde werkuren lastig voor de calculatie-afdeling van het dakdekkersbedrijf. Om een zo goed mogelijke inschatting te maken
is een 3D BIM model gebruikt.

• OPDRACHTGEVER: GEMEENTE HAARLEMMERMEER
• ARCHITECT: HEREN 5 ARCHITECTEN, AMSTERDAM
• BOUWMANAGEMENT: BBN, HOUTEN
• BOUWFYSICA: ALCEDO, HOLTEN
• CONSTRUCTEUR: PIETERS BOUWTECHNIEK, HAARLEM
• AANNEMER: K_DEKKER BOUW EN INFRA, WARMENHUIZEN
• DAKDEKKER: HD DAKSYSTEMEN, SOMEREN
• FPO DAKBEDEKKING: SIKA, UTRECHT

Zwanenburg

Het nieuwe dorpshuis van Zwanenburg verenigt een aantal dorpse huizen onder een markant dak. K_Dekker heeft de nieuwbouw van het dorpshuis Hart van Zwanenburg, een multifunctioneel gebouw met onder meer sporthal, bibliotheek en bar gerealiseerd. Het dorpshuis is duurzaam gebouwd en is zeer energiezuinig.