Timmermanswerk is een echt ambacht. En dat leer je bij Espeq, het opleidingsinstituut voor de bouw. Én bij K_Dekker. De vakschool en de aannemer werken al 23 jaar nauw samen bij het opleiden van timmerlieden. “Het wemelt bij K_Dekker van oud-Espeq’ers.”

Roy Koopman is er daar een van. Op zijn zestiende ging hij via Espeq bij K_Dekker aan het werk en zestien jaar later zit hij er nog steeds, inmiddels als uitvoerder. Hoe kijkt hij terug op de periode als leerling? “Je bent de allerjongste in het team, een groentje, daar moet je je weg in vinden. Je moet wel een beetje tegen grapjes kunnen. De belangrijkste tip van mijn leermeester was dat goed belangrijker is dan snel, dat de snelheid vanzelf komt.” Dat geduld richting de leerlingen is typerend voor K_Dekker, ziet Ben Volmer. Als leerlingbegeleider bij Espeq komt hij regelmatig bij de bedrijven waar ‘zijn’ leerlingen zitten. “Een warme band tussen leermeester en leerling is echt een pre, zeker met het oog op het leerproces. Vertrouwen is cruciaal. Fouten maken hoort er ook bij, daar leer je van – al is dat soms makkelijker gezegd dan gedaan.”

Leerlingen van Espeq zijn over het algemeen echte doeners: jongens en (enkele) meisjes die een vak willen leren en zo snel mogelijk aan de slag willen in plaats van nog jaren in de schoolbanken. Bij Espeq halen ze een mbo-diploma op niveau 2, 3 of 4 via een BBL-traject (beroepsbegeleidende leerweg). “Dat houdt in dat ze vier dagen werken en één dag naar school gaan. Bij het ROC en het Horizoncollege volgen ze theorievakken als Nederlands en bouwkunde en bij het Espeq ook allerlei praktijkonderdelen, waar ze een portfolio over maken en aan het einde van de opleiding een proeve van bekwaamheid over af moeten leggen. De portfolio’s bestaan uit elf praktijkonderdelen voor niveau 2 en zeven onderdelen voor niveau 3. Dat doen ze op de bouw en in de praktijkhal van Espeq”, vertelt Ben Volmer. De leermeesters van K_Dekker zijn nauw betrokken bij het leertraject van hun leerlingen.

Leermeester aan zet

Dave Barendrecht is sinds een jaar leermeester bij K_Dekker. In een speciale cursus leerde hij via rollenspellen onder meer hoe je moet omgaan met een lastige leerling en hoe je een slechtnieuwsgesprek voert. Nu heeft hij een leuke leerling onder zijn hoede die versneld niveau 2 en 3 doet. “Ik was zelf ook Espeq-leerling bij K_Dekker van 2009 tot 2011. Uit eigen ervaring weet ik dat je het meeste leert door eerst zelf te proberen, door zelf een oplossing te bedenken. Dat is zeker niet altijd makkelijk, maar het werkt wel het beste.”

Elke Espeq-leerling die bij K_Dekker aan de slag gaat, wordt gekoppeld aan een persoonlijke leermeester. “Dat die twee een goede klik hebben is essentieel: in principe blijven leerling en leermeester de volledige leerperiode van twee, drie jaar bij elkaar”, vertelt Wil Pronk, de Espeq-coördinator bij K_Dekker. “Werken met Espeq-leerlingen is voor ons een bewuste keuze. We geloven er sterk in dat in elke leerling een vakman schuilt. Dat vraagt soms best wat van onze medewerkers omdat het vaak jonge mensen zijn die nog enorm moeten groeien, ook op persoonlijk vlak. Leermeesters leiden we dan ook op voor we ze koppelen aan een leerling. De animo om leermeester te worden is binnen K_Dekker de laatste jaren gegroeid.”

Eerst de basics

Leerlingen volgen een intake bij Espeq voor ze bij een bedrijf aan de slag gaan. “In twee tot ongeveer acht weken leren ze praktische (basis-)vaardigheden als stellen, uitzetten en omgaan met gereedschap. Ook werknemersvaardigheden als op tijd komen en duidelijk communiceren komen aan bod”, zegt Ben Volmer. Bij K_Dekker krijgen ze vervolgens een set persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) en een persoonlijk budget om K_Dekker werkkleding aan te schaffen. “We regelen een passessie – comfort telt ook – en ze krijgen een uitgebreide instructie over veilig werken. Dat is met afstand ons belangrijkste principe: we werken veilig of we werken niet”, vertelt Wil Pronk.

Op dat vlak – veilig werken – vullen Espeq en K_Dekker elkaar ook goed aan. K_Dekker hanteert een zeer hoge veiligheidsstandaard – het bedrijf is inmiddels gecertificeerd voor trede 4 op de Veiligheidsladder – en eist bijvoorbeeld ook van onderaannemers dat ze zich aan die standaard houden. “Bij Espeq zijn we ons bewust van het belang van veilig werken;  het is onderdeel van het curriculum. Input uit de praktijk is daarbij essentieel, dan gaat het onderwerp pas echt leven”, zegt Ben Volmer. De hoge veiligheidsstandaard van K_Dekker is voor Espeq het vertrekpunt – daar hebben álle leerlingen baat bij, en de bouwsector uiteindelijk ook.

Leerling in het vizier

De 17-jarige Tim Klein wist altijd al dat hij met zijn handen wilde werken. Bijna twee jaar geleden begon hij bij Espeq en K_Dekker en hij zit helemaal op zijn plek. “In het begin was echt alles nieuw voor me, maar na een week of vier wist ik bij bepaalde werkzaamheden precies hoe het moest. Dit najaar rond ik niveau 2 af, daarna doe ik nog niveau 3, zodat ik eventueel ook voorman kan worden.” De opleiding bij Espeq is vaak breder dan de praktijk bij K_Dekker, ziet hij. “Uitzetten van de bouw en deuren afhangen: dat leren we op school maar dat soort werk besteden ze bij K_Dekker vaak uit.”

Espeq heeft op dit moment zo’n 400 leerlingen in dienst, waarvan ongeveer 250 de timmeropleiding volgen. Zeven daarvan zijn gestationeerd bij K_Dekker. “Al sinds het begin van de samenwerking – bijna een kwart eeuw geleden dus – is K_Dekker een continue afnemer van leerlingen. Het bedrijf is enorm opleidingsgericht, dat merk je”, zegt Ben Volmer. De leerlingbegeleider brengt bezoeken aan de bouwplaats en bespreekt wat goed gaat en wat beter kan. Ook K_Dekker houdt de vinger aan de pols. “We organiseren elk jaar een pizzasessie voor alle Espeq-leerlingen. Hoe vinden ze het gaan? Hebben ze tips en suggesties? Met die input gaan we intern aan de slag of in gesprek met Espeq”, vertelt Wil Pronk.

Niet alleen jongeren, ook zij-instromers kunnen via Espeq een omscholingstraject volgen. Ben de Graaf is zo’n zij-instromer. “Ik werkte al als metselaar maar wil op termijn graag ook als uitvoerder aan de slag. Via-via kwam ik in contact met K_Dekker en die gaven aan dat ze me die kans wel wilden geven, maar dat ik dan ook mijn timmermansdiploma moest halen.” Eén avond in de week krijgt hij nu les, overdag werkt hij met een leermeester. Ben de Graaf volgt het versnelde traject voor niveau 2 en 3, en verwacht in 2023 te kunnen starten met niveau 4. “Op de opleiding gaat het er best serieus aan toe: we zijn allemaal heel gefocust, en geen 16 meer natuurlijk. Mijn werkervaring in de bouw is wel een voordeel: veel timmerwerk heb ik al gezien, dan pik je het toch makkelijker op.”

Oog voor de toekomst

Dat ze bij K_Dekker zo sterk gefocust zijn op het opleiden van nieuwe medewerkers is niet puur en alleen gestoeld op maatschappelijke verantwoordelijkheid. “Opleiden schept ook een band. Dat er zoveel oud-Espeq’ers nog steeds bij K_Dekker werken is daar een logisch gevolg van. Investeren in de medewerkers van de toekomst betaalt zich altijd uit”, zegt Wil Pronk. Tegelijkertijd is blijven leren vast onderdeel van de bedrijfsfilosofie – innovatie en groei zijn belangrijke speerpunten, en dat is al jaren zo. Dat weet Roy Koopman als geen ander. “Van jongste timmerman ben ik doorgegroeid naar voorman bij de afdeling kleinbouw. Inmiddels werk ik als uitvoerder. Je wordt bij K_Dekker echt gestimuleerd om professioneel gezien stappen te zetten, door te groeien en je ambities na te jagen. Dat is niet altijd makkelijk, maar wel goed. Voor mijzelf én voor het bedrijf.” Werkend leren als regelrechte succesformule. Dat kunnen Wil Pronk en Ben Volmer alleen maar beamen.