BIM-reis maakt stations voor iedereen toegankelijk
Metamorfose station Alkmaar Noord
Gepubliceerd op 24 september 2021
Positief verrast door de inzet van BIM: Negen mooie toegankelijke stations realiseren en slim omgaan met tijd en geld. Dat is wat aannemer K_Dekker bouw & infra b.v. en Sweco wilden bereiken. Alhoewel wat sceptisch in het begin kozen zij in 2017 om BIM in te zetten. Nu de stations bijna klaar zijn, zijn ze laaiend enthousiast. Rick Bleeker, projectleider bij K_Dekker en Chiel Rengers, projectmanager bij Sweco, nemen je mee op hun BIM-reis. Bron: Sweco
Wat moest er precies gebeuren met de stations?
Rick: “ProRail wil goed toegankelijke en bereikbare stations voor alle reizigers. Ook als je reist met een kinderwagen, bagage, een rolstoel of als je een functionele beperking hebt. In Nederland was dat nog niet bij alle stations het geval. K_Dekker kreeg de opdracht om negen stations, waaronder de stations Alkmaar-Noord, Bloemendaal, Den Helder Zuid, Tilburg Reeshof, Haarlem Spaarnwoude en Driehuis aan te pakken. Samen met Sweco, architect VenhoevenCS en veel andere partijen zijn nu ook deze stations voor iedereen toegankelijk.”
Hoe hebben jullie dit gedaan?
Rick: “We wilden op een optimale manier en in een zo kort mogelijke tijd met elkaar van ontwerp tot realisatie komen. Het idee ontstond om BIM toe te passen, een voor ons in 2017 redelijk onbekende manier van werken. Toch leek het ons een uitkomst voor deze stations. Je zit namelijk met vastgestelde treinvrije periodes. Die liggen lang van tevoren vast waardoor je bouwtijd ook vaststaat. Faalkosten moet je dus minimaliseren, want je hebt geen uitloop. We zijn het gewoon met BIM gaan proberen!”
Chiel: “K_Dekker stelde al vrij snel een BIM-regisseur aan en wij leverden BIM-coördinatoren. Samen stelden zij een BIM-uitvoeringsplan op. Hierin staan afspraken over wat partijen willen, hoe je communiceert, welke middelen je daarvoor gebruikt et cetera. Alle ontwerpen moeten op elkaar gelegd kunnen worden én ook met elkaar kunnen communiceren. Je wilt in één taal en in één systeem met elkaar kunnen praten. En dat lukt fantastisch met de BIM-werkwijze.”
Wat levert het werken met BIM op?
Rick: “Ik zie alleen maar voordelen! Wat je eigenlijk doet, is elk probleem naar de voorkant trekken, waardoor het geen probleem wordt. Ook kun je de bouwtijd aanzienlijk verkorten. En de samenwerking verloopt veel beter omdat je communiceert via één model. Ieder ziet een mogelijk knelpunt direct. De personen die verantwoordelijk zijn, zoeken elkaar op en voor het ontwerpoverleg is het knelpunt al opgelost!”
Chiel: “De kracht van werken met BIM is ook dat je mensen van de uitvoerende partijen al meteen in het voortraject kunt meenemen. Zij zijn één van de eerste toetsers van het ontwerp en kunnen al vroeg in het model zien wat er wanneer gebeurt op de verschillende plekken. Eventuele knelpunten voor de uitvoering kun je zo tijdens het voortraject al samen oplossen. Daarnaast maakt BIM het mogelijk om zaken eenvoudig uit te leggen en in te zoomen op een detail. Een plaatje begrijpt iedereen. Zo hebben we de 3D-beelden veelvuldig als praatplaten richting ProRail gebruikt.”
Rick: “En ProRail kon altijd meekijken in het model. BIM zorgt voor een transparante manier van werken en daardoor voor vertrouwen. Dit vertrouwen zorgt er vervolgens voor dat je op alle vlakken gemakkelijker met elkaar communiceert en elkaar begrijpt.”
Wat zou je een volgende keer anders doen?
Rick: “Het is echt heel goed bevallen! Enige is dat we de BIM-werkwijze in een later stadium, bij het doorvoeren van een aantal ontwerpwijzigingen op station Alkmaar-Noord, hebben losgelaten. De wijzigingen waren nodig en zorgde voor een beter eindresultaat, maar leidde de laatste tien weken van het project tot de nodige inefficiëntie en kopzorgen. We hebben hiermee geleerd wat de invloed is van ‘een wijziging’ op het proces.
Verder waren er een aantal partijen die niet meededen met de BIM-werkwijze. Ik zou willen verplichten dat iedereen, van leverancier tot onderaannemer, meegaat in BIM. Dit moet natuurlijk groeien, maar ik verwacht dat de BIM-olievlek zich de komende jaren verder verspreidt. Je ziet dat steeds meer bedrijven hun processen inrichten met BIM. Niet zo vreemd, de voordelen zijn legio!”
Heb je een tip voor partijen die met BIM aan de slag willen?
Chiel: “Maak van tevoren goede afspraken met elkaar. Wat verwacht je van elkaar? Leg het vast. Zorg dat iedereen het BIM-uitvoeringsplan goed begrijpt en toepast, zodat ieder de juiste afspraken kent. Beantwoord vragen als: Hoe communiceer je met elkaar? Hoe gaan we om met revisiebeheer? Welke systemen gaan we gebruiken? Past dat bij de uitvraag van de klant?”
Rick: “Durf! Durf de investering te doen, want uiteindelijk heb je er alleen maar profijt van. Je moet geld uitgeven, maar je weet van tevoren niet of je het gaat terugverdienen. Het is een kwestie van er gewoon voor gaan. Het werkplezier is bij iedereen gewoon heel hoog, want er worden geen fouten gemaakt. Je doet alles in één keer goed!”
Wat maakt jullie het meest enthousiast?
Chiel: “Voor mij is dat het plezier tijdens het ontwerpen en in de uitvoering. Het met elkaar doen, samen aan tafel zitten, hetzelfde belang hebben, met alle verschillende partijen. Daar krijg ik wel een kick van. Je ziet ook de interactie en dat iedereen elkaar helpt. Het was één team. Echt een mooi project om aan te werken!”
Rick: “De projecten van de serie stations waren integraal, complex en binnenstedelijk. De keuze om te werken met BIM was in het begin spannend vanwege het relatief ‘nieuwe’, maar heeft mijn verwachtingen echt overtroffen. Mooi om deze BIM-reis samen met Sweco te hebben gemaakt”.
PROJECTINFORMATIE
Metamorfose station Alkmaar Noord
Alkmaar
Goede bereikbaarheid van de stations voor alle reizigers is voor ProRail heel belangrijk. Toch zijn er in Nederland nog stations die matig toegankelijk zijn voor mindervaliden. In 2015 heeft K_Dekker met ProRail een contract getekend voor de verbetering van 9 stations in Nederland. Station Alkmaar Noord kwam ook aan de beurt: dit station heeft een complete metamorfose ondergaan. Na 40 jaar voldeed het station niet meer aan de eisen voor een toegankelijk station. Het station is grotendeels afgebroken en herbouwd. Veilig, duurzaam en toegankelijk voor iedere reiziger.